5- تهمت به ابن عباس
جواب:
اولًا: در رجالِ این حدیث، افرادى مجهول و ضعیف وجود دارد که از آنجمله است: ابویحیى عبدالحمید بن عبدالرحمن که متّهم به خطا در روایت است. «تقریب التهذیب، ج 1، ص 469»
ثانیاً: روایاتى صحیحالسند از ابنعباس نقل شده که: آیه تطهیر در شأن اصحاب کسا است.
6- قیاس به نظایر
جواب:
آیه دلالت بر عصمت اهلبیت هنگام نزولِ آیه (نه قبل از آن) دارد، زیرا خداوند خبر از ارادهاش در زمان حال (صیغه مضارع) مىدهد؛ (اعتقاد امامیه به عصمت اهلبیت علیهم السلام از هنگام ولادت).
1. نزول دفعی قرآن در مکه سابق بر نزول آیه بر پیامبر صلى الله علیه و آله در مدینه بوده است و اگر آیه تطهیر دلالت بر زمان حال داشته باشد، مقصود انزال آن است، نه حال تنزیل.+ انزال، سابق بر ولادت آنان بوده است؛ همانگونه که از برخى روایات استفاده مىشود.
2. قرآن یکپارچه در شب قدر بر پیامبر صلى الله علیه و آله نازل شد: «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» و بعد از آن، بهطور تدریجى بر پیامبر صلى الله علیه و آله نازل شد: «وَ نَزَّلْناهُ تَنْزِیلًا» اسراء: 106.
3. خداوند متعال حکم اذهاب رجس را بر عنوان اهلبیت آورده است و این عنوان، در هر زمان براى این پنجتن اصحاب کسا صادق بوده است، چه در گذشته، چه حال یا آینده.
چرا خداوند متعال به اهلبیت، عصمت عنایت فرمود، ولى به ما نداد؟ آیا این ظلم در حقّ بقیّه نیست؟
چنین تکلیفى از جانب خداوند نرسیده، بلکه هرکس مطابق قابلیّت و استعدادش تکلیف دارد.
2. خداوند نعمتهایش را بر اساس استحقاق نمىدهد (توهّم ظلم یا تبعیض نمیشود)، بلکه بر اساس تفضّل و حکمت بالغه است.
نظام عالم، نظام احسن است، هر چیزش در جاى خود قرار دارد.
در هر زمان احتیاج به فرد یا افرادى معصوم است تا حجت خدا روى زمین باشند.
خدا افراد را در عالم «ذر» امتحان کرده و در اصلاب طاهر قرار مىدهد و پس از ولادت نیز مشغول ریاضت نفسانى مىشوند تا بتوانند قابلیتهاى لازم را براى دریافت وحى و هدایت بشر کسب نمایند، آنگاه خداوند متعال آنان به مقام عالى عصمت مىرساند.
شبهه چهارم: اذهاب بهمعناى رفع است.
اولا: لازمهی «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ» گمراهی نمازگزار نیست، بلکه طلب استمراری امر موجود یا افزایش آن است. در آیه تطهیر نیز همین حکم جاری است.
2. دفع: از بینبردن قبل از ثبوت شىء، (از ابتدا جلوى شىء گرفته شود).
مقصود از اذهاب، دفع است یعنی خداوند به ایشان نیرویی ملکوتی (مقام یقین و عصمت) میدهد که تمایلی به گناه ندارند.
1. امام حسن و حسین علیهما السلام هنگام نزول آیه کودک بودهاند و رجسی نداشتهاند که خداوند اراده رفع آن را نموده باشد.
2. اگر مراد از اذهاب= رفع باشد، باید پیامبر صلى الله علیه و آله را از اطلاق این آیه خارج نمود، زیرا به اجماع، پیامبر صلى الله علیه و آله قبل از نزول آیه هیچ رجسی نداشته است، حال آنکه قطعا پیامبر صلى الله علیه و آله داخل در آیه تطهیر است.
اینگونه تعبیر در قرآن و حدیث به کار برده شده است. خداوند متعال در مورد حضرت یوسف علیه السلام مىفرماید: «کَذلِکَ لِنَصْرِفَ عَنْهُ السُّوءَ وَ الْفَحْشاءَ» یوسف:24. درحالىکه حضرت یوسف علیه السلام هرگز اهل فحشا و عمل بد نبوده است.
جواب:
1. عصمت از شئون مقام علم است و اختیار را از انسان سلب نمىکند. (علم از شرایط ثبوت تکلیف است نه عدم تکلیف.
2. جبر و عدم قدرت از انسان تکلیف را سلب مىکند.
شبهه ششم: عصمت سایر ائمه
جواب:
1. حصر آیه اضافی است نه حقیقی. (حضر اضافی مربوط به عدهای خاص است: اختصاص به پنج تن بدون همسران).
2. هنگام نزول آیه، معصومین پنج تن بودند و چون آیه بر عنوان اهلبیت اطلاق شده هر زمان معصومی بیاید، آیه شامل وی نیز میشود.
3. روایات فراوان شیعه و سنى از پیامبر صلى الله علیه و آله : «امامان بعد از من، دوازده نفرند» و چون از آنجا که امام باید معصوم باشد، پس باید سایر امامان نیز معصوم باشند.
4. براى اثبات عصمت سایر امامان، اثبات عصمت یکى از آنان کافى است، زیرا هریک از امامان، امام بعد خود را معرفى کرده است.
ابنتیمیه: پیامبر صلى الله علیه و آله دعا کرد تا خداوند پلیدى را از آنان دورساخته و پاکشان گرداند و این دلالت بر عصمت ندارد. «منهاجالسنه، ج 3، ص 4»
1. پیامبر صلى الله علیه و آله مستجابالدعوه است و اگر دعا کرده بهطور قطع اجابت شده است.
2. فایده دعا استمرار تطهیر و اذهاب رجس در آینده است؛ همانگونه که در تفسیر: اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ گفتیم.
3. دعا میتواند موجب بالارفتن درجات خلوص و رسوخ اذهاب رجس شده و تطهیر اهلبیت را در بر داشته باشد.
4. مطابق برخى از روایات، دعاى پیامبر صلى الله علیه و آله بعد از نزول آیه تطهیر بوده است. «مسند احمد، ج 6، ص 292»
دهلوى: اگر آیه تطهیر دلالت بر عصمت داشته باشد باید تمام صحابه معصوم باشند، زیرا همین تعبیر در حقّ آنان نیز رسیده است؛ « وَ لکِنْ یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَ لِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ» «مائده: 6» «لِیُطَهِّرَکُمْ بِهِ وَ یُذْهِبَ عَنْکُمْ رِجْزَ الشَّیْطانِ.«انفال: 11»
1. اراده در این دو آیه تشریعى است نه تکوینى.
2. اجماع است بر اینکه آیه به صیغه جمع مخاطب آمده است و شامل همه مسلمانان تا روز قیامت مىشود؛ برخلاف اراده در آیه تطهیر که تکوینى است و دلالت بر عصمت خاص اهل بیت دارد.
آیه اوّل در مورد سبب تشریع وضو و تیمّم است؛
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ وَ أَیْدِیَکُمْ إِلَى الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِکُمْ وَ أَرْجُلَکُمْ إِلَى الْکَعْبَیْنِ وَ إِنْ کُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا وَ إِنْ کُنْتُمْ مَرْضى أَوْ عَلى سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیداً طَیِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَ أَیْدِیکُمْ مِنْهُ ما یُرِیدُ اللَّهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْکُمْ مِنْ حَرَجٍ وَ لکِنْ یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَ لِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ» مائده: 6.
آیه دوّم: در خصوص جنگ بدر وارد شده، سخن از فرستادن باران هنگام احتیاج به آن است؛
«إِذْ یُغَشِّیکُمُ النُّعاسَ أَمَنَةً مِنْهُ وَ یُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِیُطَهِّرَکُمْ بِهِ وَ یُذْهِبَ عَنْکُمْ رِجْزَ الشَّیْطانِ» انفال:11.
شبهه نهم: رجس بهمعناى شرک
جواب:
موضوع :