در آیات و روایات بر مودت و محبت اهل بیت تأکید شده است. زیرا ایشان دارای جامع صفات جمال و جلال الهی هستند.
دوستی ایشان با آن جامعیت، محبت به خوبی‌هاست که منبع آن خداوند است. اظهار ارادت به اهل بیت، اظهار ارادت به خداوند است.
مراد از اهل بیت:
الف) اهلبیت در لغت: ابن منظور افریقى: «اهل انسان نزدیکترین مردم است به انسان، و کسانى که آنان را به نسب یا دین جمع مىکند». «لسان العرب، ج 11، ص 27- 28».
ب) اهلبیت در قرآن و سنت: رسول خدا صلى الله علیه و آله و امام علىّ و فاطمه زهرا و حسن و حسین علیهم السلام است. و بقیه ذریه پاک ایشان نُه امام معصوم از فرزندان امام حسین علیهم السلام.
مراد از اهل بیت
•امسلمه: هنگامى که آیه إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً بر پیامبر صلى الله علیه و آله نازل شد، على و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام را احضار کرده و فرمود: «اینان اهلبیت منند.» «مستدرک حاکم، ج 3، ص 158، ح 4705؛ السنن الکبرى، ج 7، ص 63»
•امام حسین علیه السلام: «انّا اهلبیت النبوة؛ ما اهلبیت نبوّتیم.» «خوارزمى، مقتل الامام حسین، ج 1، ص 184».
•مسلم به سند خود از عایشه: هنگام صبح پیامبر صلى الله علیه و آله از منزل خارج شد، درحالىکه بر دوش او پارچهاى بافته شده از موى سیاه بود، حسن بن على بر او وارد شد او را داخل آن کسا نمود. آنگاه حسین علیه السلام وارد شد او را نیز داخل آن کرد. سپس فاطمه علیها السلام آمد او را نیز داخل کسا کرد، بعد على علیه السلام وارد شد او را نیز داخل نمود. پس این آیه را قرائت نمود: إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً. «صحیح مسلم، ج 4، ص 1883، ح 2424 کتاب فضائل الصحابة»
•أحمد بن حنبل: هنگامى که آیه «مباهله» بر پیامبر صلى الله علیه و آله نازل شد، آن حضرت؛ على و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام را خواست آنگاه عرض کرد: «بار خدایا اینان اهلبیت من هستند». «مسند احمد، ج 1، ص 185»
دوستى اهلبیت در قرآن کریم
•آیه مودت: «قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى؛«شورى: 23».
•اغلب کتابهاى تفسیر و حدیث و تاریخ نزول آن را در حق اهلبیت علیهم السلام می‌دانند.
•سیوطى در تفسیر این آیه به اسناد خود از ابن عباس: «هنگامى که آیه: قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى بر پیامبر صلى الله علیه و آله نازل شد، صحابه عرض کردند: اى رسول خدا! خویشاوندان تو کیانند که مودت آنان بر ما واجب است؟ حضرت صلى الله علیه و آلهفرمود: «على و فاطمه و دو فرزندان او.» «در المنثور، ج 6، ص 7؛ مستدرک حاکم، ج 3، ص 172؛ مجمع الزوائد، ج 9، ص 168 و کشاف، ج 4، ص 219 و ...».
•در خطبهاى که امام حسن علیه السلام بعد از شهادت امیرالمؤمنین علیه السلام ایراد کردند، بعد از حمد و ثناى الهى فرمود: «... و أنا من أهل البیت الذى افترض اللَّه مودّتهم على کلّ مسلم، فقال تبارک و تعالى: قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیها حُسْناً فاقتراف الحسنة مودّتنا أهلالبیت».
•امام صادق علیه السلام به أبىجعفر احول فرمود: «چه مىگویند اهل بصره در این آیه: قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى؟» عرض کرد: فدایت گردم، آنان مىگویند: این آیه درشأن خویشاوندان رسول خدا صلى الله علیه و آله است. حضرت فرمود: «دروغ مىگویند تنها در حق ما اهلبیت على و فاطمه و حسن و حسین اصحاب کسا نازل شده است.» «کافى، ج 8، ص 79، ح 66؛ قرب الاسناد، ص 128»
•حصر اضافی است نه حقیقی، لذا شامل بقیه امامان می‌شود.
دوستى اهلبیت علیهم السلام در روایات فریقین
1- وادار نمودن بر دوستى اهلبیت علیهم السلام
•رسولاللَّه صلى الله علیه و آله: «ادبّوا أولادکم على ثلاث خصال: حبّ نبیّکم، وحبّ أهل بیته، و قراءة القرآن: «کنزالعمال، ج 16، ص 456، ح 45409؛ فیض القدیر، ج 1، ص 225، ح 331.»
•امیرالمؤمنین علیه السلام: «أحسن الحسنات حبّنا، و أسوأ السیئات بغضنا؛ «غررالحکم، ج 1، ص 211، ح 3363».
2- دوستى اهلبیت دوستى رسول خداست
•رسولخدا صلى الله علیه و آله: «أحبّوا اللَّه لما یغذوکم من نعمه، وأحبّونى لحبّ اللَّه، و أحبّوا أهلبیتى لحبّى؛ «سنن ترمذى، ج 5، ص 664، ح 3789؛ مستدرک حاکم، 3، ص 150».
•زید بن ارقم: در خدمت رسول خدا صلى الله علیه و آله بودم که دیدم فاطمه زهرا علیها السلام داخل حجره پیامبر صلى الله علیه و آله شد، در حالى که با او دو فرزندش حسن و حسین بودند، و على علیه السلام نیز پشت سر آنان وارد شد، پیامبر صلى الله علیه و آله به آنان نظر کرده و فرمود: «من أحبّ هؤلاء فقد أحبّنى، و من ابغضهم فقد أبغضنى؛ «امام حسین علیه السلام از تاریخ دمشق، ج 91، ص 126».
•امام صادق علیه السلام فرمود: «من عرف حقّنا و أحبّنا فقد أحبّ اللَّه تبارک و تعالى؛. کافى، ج 8، ص 112، ح 98.
3- حبّ اهلبیت اساس ایمان است.
•رسولخدا صلى الله علیه و آله فرمود: «أساس الإسلام حبّى و حبّ أهل بیتى؛«کنز العمال، ج 12، ص 105، ح 34206؛ در المنثور، ج 6، ص 7».
•«لکلّ شىء أساس، و أساس الإسلام حبّنا أهل البیت؛«المحاسن، ج 1، ص 247 ح 461».
4- حبّ اهلبیت علیهم السلام عبادت است.
•رسولخدا صلى الله علیه و آله: «حبّ آل محمّد یوماً خیر من عبادة سنة، و من مات علیه دخل الجنّة؛ «نورالابصار، ص 127؛ کافى، ج 2، ص 46، ح 3».
5- دوستى اهلبیت علیهم السلام نشانه ایمان است.
•رسولخدا صلى الله علیه و آله : «لا یؤمن عبد حتّى أکون أحبّ إلیه من نفسه، و أهلى أحبّ إلیه من أهله، و عترتى أحبّ إلیه من عترته، و ذاتى أحبّ إلیه من ذاته؛ «المعجم الکبیر، ج 7، ص 86، ح 6416؛ امالى صدوق، ص 274، ح 9».
6- دوستى اهلبیت نشانه پاکى ولادت
•پیامبر صلى الله علیه و آله اشاره به على علیه السلام کرد و فرمود: «أیّها الناس إمتحنوا أولادکم بحبّه، فإنّ علیّاً لایدعو إلى ضلالة، و لا یبعد عن هدى، فمن أحبّه فهو منکم، و من أبغضه فلیس منکم. «ترجمه امام على علیه السلام از تاریخ دمشق، ج 2، ص 225، ح 730».
•امیرالمؤمنین علیه السلام: در وصیّتى که پیامبر صلى الله علیه و آله به اباذر کرده آمده است: «یا أباذر! من أحبّنا أهل البیت فلیحمد اللَّه على أوّل النعم. قال: یا رسول اللَّه! و ما أوّل النعم؟ قال: طیب الولادة، انّه لا یحبّنا إلّامن طاب مولده. «امالى صدوق، ص 455».
7- سؤال از دوستى اهلبیت در روز قیامت:
•رسولخدا صلى الله علیه و آله: «أوّل مایُسأل عنه العبد حبّنا أهل البیت» . عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2، ص 62، ح 258.
•رسولخدا صلى الله علیه و آله:«لا تزول قدما عبدٍ یوم القیمة حتّى یُسأل عن أربع: عن عمره فیما أفناه، و عن جسده فیما أبلاه، وعن ماله فیما أنفقه ومن أین کسبه، وعن حبّنا أهلالبیت» .« المعجم الکبیر، ج 11، ص 102، ح 11177».
ادلّه خاص در دوستى و محبّت برخى از اهلبیت
1- امام على علیه السلام
•پیامبر صلى الله علیه و آله: «برائة من النار حبّ علىّ.مستدرک حاکم، ج 2، ص 241.
•پیامبر صلى الله علیه و آله: «یا على! طوبى لمن احبّک و صدق فیک، و ویل لمن أبغضک و کذب فیک.همان، ج 3، ص 135.
•أمسلمه از پیامبر صلى الله علیه و آله: «لا یحبّ علیاً منافق، و لا یبغضه مؤمن.سنن ترمذى، ج 5، ص 635، ح 3717؛ جامع الصول، ج 8، ص 656، ح 6499 و ....
•امام على علیه السلام: «والذى فلق الحبة و برأ النسمة، إنّه لعهد النّبى الأمّى إلىّ: انّه لا یحبّنى إلّامؤمن، و لا یبغضنى إلّامنافق؛ . صحیح مسلم، ج 1، ص 86، ح 131؛ سنن ترمذى، ج 5، ص 643 و ....
2- فاطمه زهرا علیها السلام
•رسولخدا صلى الله علیه و آله: «فاطمة بضعة منّى، من أغضبها فقد أغضبنى.«صحیح بخارى، ج 5، ص 92؛ صحیح مسلم، ج 4، ص 1902».
•از عایشه سؤال شد: کدامین شخص از زنان نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله محبوبتر بوده است؟ گفت: فاطمه. سؤال شد: از مردان؟ گفت: همسرش. «سنن ترمذى، ج 5، ص 701، ح 3874».
3- امام حسن و حسین علیهما السلام
•پیامبر صلى الله علیه و آله: «هذان ابناى الحسن و الحسین، ألّلهم إنّى أُحبّهما، ألّلهم فأحبّهما و أحبّ من یُحبّهما؛ «صحیح بخارى، ج 5، ص 100- 101، ح 235؛ سنن ترمذى، ج 5، ص 656 و سند احمد، ج 2، ص 446».
•پیامبر صلى الله علیه و آله: «الحسن و الحسین ریحانتاى».«صحیح بخارى 5/ 102 ح 241؛ سنن ترمذى، ح 5، ص 657، ح 3770 و مسند احمد، ج 2، ص 85.
موضوع :
نظر ()